बाप्पा ... . .. खोटं बोलायचं ??

 लेखिका : सौ. तृप्ती पाडळकर

                आमचं पंचकोनी कुटुंब , मी , माझे  पती , माझी दोन  मुलं  तनय ( ७ वीत शिकणारा) , तनया (१० वीत शिकणारी ) आणि सासरे . सासरे  आध्यात्मिक  मार्गाकडे वळलेले , त्यामुळे अधून -मधून आम्हां सर्वांना  'गीतेतील' बोध सांगतात . आज संध्याकाळी,  मी आणि सासरे , दोघेजण  'जीवनातील समाधान ' या विषयावर बोलत होतो. तेवढ्यात बेल वाजली , मी लगबगीने दार उघडायला गेली, तोच 'तनया' तणतणत घरात आली. तनया  रागाने  म्हणाली, "पहिले का आई ; किती खोटं बोलतो हा तनय , आज क्लासला लवकर गेल्यामुळे, मला १ तास बाहेर वाट बघत उभे रहावे लागले”, तनुचा चेहरा रागाने लालबुंद झाला होता .  तिने  घडलेला सारा प्रकार मला सांगितला, एव्हाना तनय घरातून पसार झाला होता .  अगं , जेवायला तर येईलच नां  ! मग बघते त्याला , मी कशीबशी तनूची समजूत काढली . झाल्या प्रकारामुळे  माझ्या चेहऱ्यावरील 'समाधान' एका  क्षणात हरवले आणि 'चिंतेचे' सावट पसरले . ते  पाहून  सासरे म्हणाले, " चिंता वाहतो विश्वाची , असं म्हणणाऱ्या गणरायाचे आगमन पुढच्या आठवड्यात होणार आहे तेव्हा  त्याच्या  चरणी  चिंता  वाहून  सोड .  त्यांच्या या  बोलण्याने  मला खरोखरच धीर  आला .

        तनय , हल्ली लिलया खोटं बोलतो आणि उघडकीस आले कि " तो  मी  नव्हेच " असा त्याचा  पवित्रा असतो .  अगदी परवाचीच गोष्ट , कोथींबीर वड्या बनवल्या होत्या .  'अंजू' माझी मैत्रीण , तिला आवडतात म्हणून तनय बरोबर पाठवल्या .  रात्र झाली, तरी तिचा 'message' नाही म्हणून मीच शेवटी 'message' पाठवला  ' कोथींबीर वड्या पचल्या का ? ' तसा तिचा ' reply ' आला , कुणी  केल्या ? मी  समजून  गेले .

        आमची हि  स्वारी मोठेपणी  ' वकील ' बनते  का ' राजकारणात'   जाते कुणास  ठाऊक , पण  त्यासाठी लागणारा 'गुण' मात्र त्याच्याजवळ होता . प्रकाश , त्यांचे वडील , मला गमतीने बोलतात, " दोघांचे ऍडमिशन तुझ्या 'school' मध्ये केलंय , आता 'शाबासकी' दयायची का ' शिक्षा ' दयायची , ते तूच ठरव .  

         पुढच्या आठवड्यात ' गणेश चतुर्थी ' म्हणजे ' गणपती बाप्पा ' घरी येणार . मी  कंबर कसून कामाला लागली , साफ -सफाई , वाण-सामान, फराळाचे पदार्थ यात मी गुंतले होते, तर मुलांच्याही उत्साहाला उधाण आले होते,  गणपतीसाठी आरास बनवण्यात ते मग्न झाले होते.  

         गणेश चतुर्थीचा दिवस उगवला , गणरायाला २१ मोदकांचा नैवेद्य, किचन मध्ये माझी धावपळ चालू होती,  पण  बाहेर, तनयची मात्र भूक लागली म्हणून आरडाओरड सुरु होती .

          आई , "पेट में चूहे दौड रहे हैं" तनय म्हणाला . त्यावर तनया हसून म्हणाली " परंतु, चूहे तो  गणेशजी के  साथ गये हैं", दोघांची शाब्दिक बाचाबाची सुरु झाली.  माझा स्वयंपाक तयार झाला , लगेचच नैवेद्याचे ताट भरले , "आधी देवाची आरती मग जेवण" मी घोषित केले. 

        सुखकर्ता दुःखहर्ता ... आरती सुरु झाली.  माझ्या कानात आवाज घुमला , "मोदकचोर ,मोदकचोर",  मी दचकलो , कोण बोलतंय , आजूबाजूला पाहू लागलो .  ते पाहून आई ओरडली , "अरे तनय, आरती चालू आहे ना ! मग जरा देवाकडे लक्ष दे , धीर धरवत नाही का तुला !” मी मानेनेच होकार दिला .  पुन्हा माझ्या कानात आवाज घुमला , "मोदकचोर", आता मी घाबरलो; हा काही भास नाही; खरंच कुणीतरी बोलत आहे, "तनय,  अरे ... तनय , इकडे -तिकडे काय बघतोस , मी बाप्पा ... गणपती बाप्पा बोलत आहे" . 

          "देवाss.. ! तू तर समोर आहेस आणि त्यात मातीची मूर्ती , मग  कसा  काय  बोलू शकतोस ?"  मी आश्चर्याने विचारले .  त्यावर बाप्पा म्हणाले "अरे  वेड्या  , मगाशी पूजा करताना भटजींनी  प्राण -प्रतिष्टेचा मंत्र म्हणून मला सजीव केले , आता  मी  पाहू शकतो , बोलू शकतो आणि ऐकू शकतो म्हणून तर मला कळले कि,  तू दोन मोदक लंपास केलेस त्यामुळे आता  माझा 'record ' होणार नाही . मी आश्चर्यचकित होऊन विचारले , देवाss!! तुझा 'record ' समजले  नाही  मला . तसे बाप्पा पुढे म्हणाले, " ह्या वर्षी मी आई-वडिलांना 'promise' केले कि मी एका घासात २१  मोदक खाईन पण, तू त्यातील २ मोदक खाल्लेस, त्यामुळे माझा 'record' होणार नाही , बाप्पा हिरमुसले .       

          तनय  म्हणाला,  "बाप्पा , तुझे  आई - वडील काय साधे -सुधे आहेत , ते म्हणजे ' देवांचा देव  महादेव'    आणि  ' आई  माता पार्वती ' तुला काय अशक्य आहे" .

         त्यावर  गणपती बाप्पा म्हणाले , " तुला काय वाटत  तनय; आई-वडील देव म्हणजे 'सब फ्री'; असं नसतं रे  मित्रा ; मला आणि  कार्तिकेय दादाला  अभ्यास करावा लागतो , परिक्षा द्यावी लागते मग आम्हांला दिव्य शक्ती मिळते . तुम्हां मुलांना वाटतं कि , आपणच  अभ्यास करतो , नाही  कां ?

          तनय  म्हणाला ,"पण देवा ! आता काय करू , मोदक तर पोटात गेले”? बाप्पा हसले आणि म्हणाले, " मी  देखील लहानपणी तुझ्यासारखाच  मोदक  पळवून खायचो म्हणून  तर 'लंबोदर' झालो, लंबोदर म्हणजे ' मोठे  उदर' म्हणजे तू पण आता 'लंबोदर' होणार  हा,हा,हा गणेशजी जोरजोरात हसू लागले .

          मी  पोटाकडे पहिले, तर  माझे  पोट हळूहळू मोठे होत होते, मी  घाबरलो.  देवाss ! मला वाचव, मी  रडवेला होऊन बोललो .  मोदक खाताना मला विचारलेस का तनय ? मग आता का हाक मारतोस ? बाप्पा  म्हणाले . बाप्पा , आता  सर्व पाहुण्यांना कळेल कि मीच  मोदक खाल्ले , मी  मान  खाली  घालून  बोललो .  त्यावर  बाप्पा  रागावले व  म्हणाले " मगाशी  आई विचारत होती , तेव्हा  का  खोटं बोललास ?  तो  मी  नव्हेच  म्हणून “.

           देवा चुकले, माफ  कर  मला,  मी  रडत  बोललो .  तनय, आता त्याचा काय उपयोग ?  नाहीतरी तुला,   खोटं  बोलायची  सवय आहेच  नां ! आता  सर्वांना समजेल  ' You are a liar '. 

          तनय  दादा, तुझे  पोट मोठे  का झाले ? संजू, माझा  चुलत  भाऊ  विचारू  लागला .  "दादा खोटं  बोलला म्हणून त्याचे  पोट मोठे झाले", आजोबा  म्हणाले त्यावर  घरातील  सर्वजण खो-खो हसू लागले.  तशी बच्चे कंपनीने देवासमोर  साष्टांग  नमस्कार  केला आणि हात  जोडून  बोलले, " बाप्पा  आम्ही कधीही  खोटं बोलणार  नाही , 'promise' . मी मात्र  आता  काकुळतीला आलो होतो , पोट मोठे झाल्यामुळे  शर्टाची बटणे  केव्हाच तुटली होती , पोटं बाहेर  डोकावू  लागले होते .  " किती वेळा  तुला  सांगितले,  कि  खोटं  बोलू नकोस , गोत्यात  येशील,  पण तू काही  ऐकले  नाहीस", आई  म्हणाली.  मोठ्या  पोटामुळे  मला  उठता  येईना,बसता  येईना, मी  रडू  लागलो. देवा ! तू  कसं  काय  सांभाळतोस , भलं  मोठं  उदर . त्यावर गणपती  बाप्पा  हसून  म्हणाले " अरे ! म्हणून  तर  मी  उंदरावरून  पडलो  नां ! बिचारा  उंदीर , त्याला  माझा  आणि  माझ्या  उदराचा  भार  काही  वाहता  येईना ,तो 'लबाड  चंद्र ' मला हसला  . देवा , तुझ्याकडे  ' दिव्य शक्ती ' म्हणून तू शाप  दिलास पण  मी  मात्र आता सगळ्यांच्या चेष्टेचा विषय  झालो आहे , मी रडत बोललो . 

          माझी  अशी  बिकट  परिस्थिती  पाहून  आईच्या  डोळ्यात  पाणी  आले , माझ्या डोक्यावरून प्रेमाने हात फिरवत  म्हणाली,  " बाप्पाला  नमस्कार  कर  आणि  सांग कि,  यापुढे  मी  कधीही  खोटं  बोलणार  नाही ,  कारण  कर्ता - करविता  तोच  आहे “.  मी  देवाला  हात  जोडून  म्हणालो,  " देवा , यापुढे मी  कधीही  खोटं  बोलणार  नाही , मला  माफ  कर 'promise'.  पोट कमी  होतंय  का ? हे  बघण्यासाठी मी  पोटावरून  हात  फिरवू  लागलो , तसा  आईचा  आवाज  कानावर  पडला , "अरे , कळतंय मला  , कि  तुला  भूक  लागली  आहे ते ! त्यासाठी  पोटावरून  हात फिरवून  दाखवायला  नको ,जेवण  वाढायला घेते मी" .

        तसा  मी  घाईघाईत  म्हणालो ," आई  मोदक , माझं  वाक्य  पूर्ण  व्हायच्या  आत ती  म्हणाली, " ते मला  माहीत आहे,  तो  मी  ...  मी तिला  थांबवत  म्हणालो आई, "तो  मीच  आहे".