अन्नदेवता ..... नमो नमः 🙏

 

लेखिका : सौ. तृप्ती पाडळकर

        हे  ग काय मनू , आज पण डबा संपवला नाहीस , आज तर तुझ्या आवडीचे सँडविच दिले होते . अग, आई  डबा संपवणारच होते पण काय करू  लंच -ब्रेक संपला  . रोज जेवताना ताटात अन्न टाकते , डबा संपवत नाही, हे मला अजिबात आवडत नाही , अन्नदेवतेचा अपमान होतो, शालिनीची बडबड चालू होती आणि मनू आजीच्या पाठीमागे लपली होती . मनू म्हणजे " मनाली  जोशी ", "Sr.Kg मध्ये शिकणारी" , "एकुलती एक नात " त्यामुळे मनू  आजी-आजोबांच्या गळ्यातील ताईत होती. कधीतरी शालिनीला वाटायचं ,' मनूचे चुकले कि ओरडावे पण आजी-आजोबा तिची ढाल बनायचे ' त्यामुळे तिला गप्प रहावे लागे .  काय करावे बरं  ? असा विचार करता करता शालिनीने बेडवर अंग टाकले , इतक्यात तिच्या मनात एक छानसा विचार चमकला तशी ती खुदकन स्वतःशीच हसली आणि निद्रादेवीच्या आधीन झाली.  

       दुसरा दिवस उजाडला.  शालिनीचे उठणे , घर आवरणे , शरद आणि मनू साठी डबा बनवणे , सासू- सासऱ्यांसाठी चहा -नाष्टा तयार करणे सारे काही नेहमीप्रमाणे सुरु झाले .  आजी -आजोबांनी मनूला उठवून शाळेसाठी तयार केले , निघतांना तिने शालिनीच्या गळ्याला मिठी मारली व म्हणाली " आई, आज डब्यात काय दिले आहे ? शालिनी हसून म्हणाली " गंमत ",  ऐ गंमत म्हणजे काय गं ? ते  तुला डबा खातांना कळेल , पळ आता , स्कूल बस येईल असे बोलून तिने मनूला पिटाळले . 

    आज मनूची स्वारी खुशीतच स्कूल ला गेली, कधी लंच - ब्रेक  होतो व कधी गंमत खाते असे तिला झाले होते. प्रार्थना झाली आणि  अभ्यास सुरु झाला . दोन तासानंतर लंच -ब्रेक  ची  बेल वाजली , मनूने खुशीत डबा उघडला आणि बघते तर काय ! डब्यात काल तिने टाकलेले अन्न होते , अर्धे सँडविच , दोन  बिस्किटांचे तुकडे पाव -पोळी , थोडीशी भाजी व  एक चमचा  पुलाव , मनू  गोंधळली, तिने  झटकन डबा बंद केला व  गुपचूप बॅगेत ठेवला . तिचे डोळे पाण्याने भरले , टिचरने विचारले काय झालं मनाली ? डबा का खात नाहीस ? तिच्या तोंडून शब्दच फुटेना .     टिचर म्हणाल्या  " अगं डबा विसरलीस काय ? असू दे . आज तुझ्या मैत्रिणी डबा शेअर करतील , असे  म्हणून टिचरने त्यांच्या डब्याचे झाकण दिले , त्यात सर्वांनी डब्यातील  एकेक  एक घास खाऊ दिला . तिची 'पार्टनर ' सायली म्हणाली " मला ना गोड शिरा खूप आवडतो म्हणून मी थोडाच देणार हं आणि मी पूर्ण डबा संपवणार , हे  ऐकून तर  मनूला  खूपच वाईट वाटले . आपण नेहमी ताटात , डब्यात उष्ट अन्न टाकतो त्यामुळे अन्नदेवतेचा अपमान होतो म्हणूनच अन्नदेवतेने आईला हि 'idea ' दिली .

        टिचरने मनू पुढे डब्याचे झाकण ठेवले ,तिने खायला सुरुवात केली , 'आज  डबा कमी आणि भूक जास्त होती 'अन्नाचा एकही कण आज तिने सांडवला नाही , टिचरने त्याबद्दल शाबासकी दिली आणि  सर्वांना सांगितले " पहा मनाली किती गुणी मुलगी आहे , अन्नाचा आदर करते शाब्बास!! बेटा . मनूला  माहीत होते हि शाबासकी आईची आहे माझी नाही . आज  जर , तिने  मला  शिक्षा दिली नसती तर  अन्नाचे  महत्व  मला कळलेच नसते . लंच -ब्रेक  नंतर 'इंग्लिश'  चा तास  झाला  आणि  स्कूल सुटले . स्कूल बस मध्ये  मनू  मागच्या  सीटवर  बसली , गुपचूप डबा काढला आणि खाल्ला .  खरेतर तिचे डोळे भरून आले होते , बसमधील 'आंटीने' विचारले , काय  झाले मनाली ? सायली पटकन म्हणाली " आज ती डबा आणायचा विसरली " . तुला भूक लागली का ? आंटीने  विचारले आता  तुझा स्टॉप येईल , घरी  जाऊन  पोटभर  जेव हं , तिने  मानेनेच  होकार  दिला .

    स्टॉप  आला  तशी  ती झटकन  उतरली आणि  पळत  सुटली , आजोबा  ओरडत  होते  थांब , थांब  पडशील . ती  घरात  गेली , डबा काढला आणि  किचन कडे वळली " आज  आईला  रिकामा  डबा दाखवायचा होता ना !"